Bestuur van de Kustwacht
De Kustwacht is een zelfstandige organisatie. We voeren taken uit voor zes ministeries. Defensie is als beheerder verantwoordelijk voor de Kustwachtorganisatie. Zo is het merendeel van het personeel op het Kustwachtcentrum in dienst van Defensie. De organisatie wordt op verschillende niveaus aangestuurd.

Ministeries en diensten
De Kustwacht voert voor zes ministeries taken uit. Van die ministeries werken verschillende diensten samen binnen de Kustwacht. Het is belangrijk dat de Kustwacht de opgedragen taken uitvoert en we samenwerken binnen het samenwerkingsverband. Er zijn daarom verschillende overleggen.
Ministeries | Diensten |
Ministerie van Defensie (beheerder van de Kustwacht) | Koninklijke Marechaussee |
Ministerie van Klimaat en Groene Groei | Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) |
Ministerie van Financiën | Douane, Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (FIOD) |
Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (coördinerende ministerie voor de Kustwacht) | Rijkswaterstaat, Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) |
Ministerie van Justitie en Veiligheid (coördinerende rol toezicht- en handhavingstaken) | Politie, Koninklijke Marechaussee |
Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur | Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) |
Hoe ziet het bestuur eruit?
De directeur van de Kustwacht is een marineofficier in de rang van kapitein ter zee. Samen met het managementteam zorgt zij ervoor dat de organisatie haar taken uitvoert. Vanwege de verschillende opdrachtgevende ministeries overleggen vertegenwoordigers hiervan in het Interdepartementaal Directeurenoverleg Kustwacht (IDOK). Het IDOK heeft een adviserende rol richting de Raad voor de Kustwacht. De Raad voor de Kustwacht is het algemeen bestuur van de Kustwacht. De Raad neemt alle besluiten over uitbreidingen, investeringen en nieuwe taken.

Plannen voor de Kustwacht
Om ons werk goed te kunnen doen, schrijven we ieder jaar op wat onze werkwijze is. En wat we het komende jaar gaan doen. Dat staat in drie verschillende plannen.
- Het handhavingsplan. Deze wordt gemaakt door de Permanente Kontaktgroep Handhaving Noordzee (PKHN). Het ministerie van Justitie en Veiligheid is voorzitter van deze groep. Verder zitten hierin mensen van verschillende overheidsdiensten waarmee we samenwerken. In het handhavingsplan staat hoe we het scheepvaartverkeer op zee veilig houden. Maar ook hoe we controleren of mensen en bedrijven zich aan milieuregels houden.
- Het dienstverleningsplan. Deze wordt gemaakt door Rijkswaterstaat Zee en Delta. Daarin staat bijvoorbeeld hoe we het scheepvaartverkeer begeleiden. En hoe we opsporen, redden en duidelijk maken wat de vaarroutes zijn.
- Het maritime securityplan. Deze wordt gemaakt door de Permanente Contactgroep Maritime Security Noordzee (PCMN). Deze gaat over ‘maritime security’: beveiliging op zee. In dit plan staat wat we doen voor de nationale veiligheid. Zo versturen we waarschuwingen als er een dreiging voor gevaar is. En eigenaren van schepen kunnen een aanvraag doen voor beveiliging van hun schip tegen piraterij.
Jaarplan
De Directeur Kustwacht is betrokken bij het maken van de plannen. De Directeur Kustwacht voegt de drie plannen samen tot één jaarplan. Daarbij komt het Activiteitenplan en Begroting (APB). Deze plannen gaan naar het IDOK en die sturen deze documenten en het jaarverslag naar de Raad van de Kustwacht. Nadat de Raad deze documenten goedkeurt, stuurt ze het naar de ministerraad.
Coördinerende ministerie
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is het coördinerend ministerie binnen het samenwerkingsverband om de Kustwacht aan te sturen. En om te zorgen voor gezamenlijke plannen en doelen voor de Kustwacht.
Interdepartementaal Directeurenoverleg Kustwacht (IDOK)
Naast onze directeur zit ook de directeur Integrale Bedrijfsvoering & Bestuur (DIB&B) van de Koninklijke Marine in het Interdepartementaal Directeurenoverleg Kustwacht (IDOK). Die persoon is verantwoordelijk voor de gebouwen van de Kustwacht. Maar ook voor het materieel, personeelsorganisatie en het geld van de Kustwacht. Daarom wordt de marine ook wel de beheerder van de Kustwacht genoemd. De hoofdingenieur-directeur Zee en Delta van Rijkswaterstaat is voorzitter van het overleg. Aan het IDOK nemen verder deel:
- Voorzitter van de Permanente Kontaktgroep Handhaving Noordzee (PKHN), ook de vertegenwoordiger van het ministerie van Justitie en Veiligheid
- Voorzitter van de Permanente Contactgroep Maritime Security Noordzee (PCMN), ook de vertegenwoordiger van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat
- Vertegenwoordiger van de Douane
- Vertegenwoordiger van het ministerie van Klimaat en Groene Groei
- Vertegenwoordiger van het Ministerie Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur
Raad voor de Kustwacht (RvdKW)
De Raad voor de Kustwacht (RvdKW) is het algemeen bestuur van de Kustwacht. De Raad neemt voor de Kustwacht bijvoorbeeld besluiten over investeringen, personeelsuitbreidingen, het vervangen van schepen en vliegtuigen. Het IDOK geeft advies aan de Raad. In de Raad zitten mensen van alle ministeries waarvoor we taken uitvoeren. Dan zit er nog iemand van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport als agendalid in het bestuur. Die persoon is niet elke vergadering aanwezig, maar ontvangt wel de stukken voor de vergaderingen en de verslagen. De Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed (IOenE) van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) is agendalid in de PKHN en het ministerie van Jusititie en Veiligheid vertegenwoordigt ze in het IDOK en RvdKW.
Wie zitten er in de Raad voor de Kustwacht?
De vaste leden:
- Secretaris-generaal van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (voorzitter)
- Directeur-generaal Politie en Veiligheidsregio’s bij het ministerie van Justitie en Veiligheid
- Directeur Operationeel Beleid en Plannen bij het ministerie van Defensie
- Directeur-generaal Douane
- Directeur-generaal Natuur Visserij en Landelijk gebied bij het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur
- Directeur Realisatie Energietransitie bij het ministerie van Klimaat en Groene Groei
Vast agendalid:
- Plaatsvervangend directeur-generaal Curatieve Zorg bij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
- Vertegenwoordiger van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Adviseurs die worden uitgenodigd:
- Directeur Kustwacht Nederland
- Directeur Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM)
- Willy Dekker, voorzitter Interdepartementaal Directeurenoverleg Kustwacht (IDOK)
- Directielid Koninklijke Marine
- Voorzitter Permanente Kontaktgroep Handhaving Noordzee (PKHN)