Trainingsdag voor Boarding Officers: “Als het erop aankomt, weet je wie er naast je staat”

“Kustwacht! Maak jezelf bekend!” Met een ferme duw opent de Boarding Officer de deur. Zijn collega gaat naar binnen, zijn wapen getrokken. “Geen verdachten aangetroffen”, klinkt het van binnenuit. Dan stapt een derde persoon naar voren. “Netjes gedaan mannen. We pakken ‘m nog een keer, maar nu draaien we de rollen om. En denk erom hè, op een schip was deze deur allang achter jullie dichtgeklapt.”

MARSOF-trainingsbunker

De trainingsbunker van de Maritime Special Operations Forces (MARSOF) in Den Helder is vandaag het domein van de Boarding Officers van de Kustwacht. Ze oefenen er een gewapende inval. En daar komt heel wat bij kijken. Want: hoe communiceer je zo snel en effectief mogelijk met elkaar? Wie neemt welke positie in? Wat is in verschillende situaties eigenlijk de optimale positie? En: hoe doe je dit alles terwijl je je midden op zee bevindt?!

Toegespitst op situaties op zee

De Boarding Officers van de Kustwacht houden vanaf patrouilleschepen toezicht op de Noordzee. Als het nodig is, gaan ze aan boord van een schip. De Boarding Officers zijn afkomstig uit drie diensten: de douane, politie en Koninklijke Marechaussee. Hoewel ze allemaal reguliere opleidingen en trainingen volgen bij hun eigen dienst, trainen de Boarding Officers sinds enkele jaren ook nog samen. Deze trainingen worden georganiseerd door de Kustwacht en zijn helemaal toegespitst op de situaties die de Boarding Officers op zee tegenkomen.

Steeds uitgebreider

Elke Boarding Officer volgt jaarlijks drie van deze trainingen. Geen training is gelijk: de ene keer ligt de focus op medische hulpverlening, de keer erna staat de schietbaan op het programma, weer een andere keer wordt er geoefend aan boord van een schip. “Het takenpakket van de Kustwacht wordt steeds breder, en de operatie op zee gaat in die flow mee”, zegt Fred van Veen, Boarding Officer en programmamanager Maritime Operations. Fred initieerde twee jaar geleden de gezamenlijke trainingen voor Boarding Officers. “Alle nieuwe taken en verantwoordelijkheden moeten geoefend worden. Ons trainingsprogramma wordt dus steeds uitgebreider.”

In de boeien

De training van vandaag begon in het zwembad, waar de deelnemers zich bezighielden met het redden van drenkelingen. Daarna volgde de training in de MARSOF-bunker. De laatste oefening van vandaag vindt plaats in de sportschool, waar verschillende aanhoudingstechnieken worden beoefend. Om beurten slaan de Boarding Officers elkaar in de boeien. De ene ‘verdachte’ werkt netjes mee, de ander stribbelt behoorlijk tegen.

Uithoudingsvermogen

“Wat nou als jouw verdachte zich helemaal bovenin in het schip bevindt?”, zegt trainer Mike Thijs. Mike is docent Integrale Beroepsvaardigheids Training (IBT) bij de politie en verzorgt vandaag de training. “Dan zit je hartslag al hoog vóórdat je met je aanhouding begonnen bent. Kun je dan nog zo gecontroleerd te werk gaan?” Om daarachter te komen, mogen de Boarding Officers flink aan de bak: rennen, roeien, nog even de dumbbells erbij, en dán pas hun collega in de boeien slaan. Desondanks wordt de ene na de andere Boarding Officer succesvol aangehouden.

Vertrouwen

“Dat mensen van de politie, douane en Koninklijke Marechaussee samen oefenen, is uniek”, zegt Mike. “Maar het is vooral heel belangrijk. Het werk op zee is zó anders dan op land: daar heb je gewoon een specialistische training voor nodig.” De trainingen houden niet alleen de vaardigheden van de Boarding Officers op peil, maar maakt ze ook als team sterker, vindt de docent. “Je leert elkaar in een andere setting kennen. Je ontdekt hoe iemand communiceert, of hoe iemand reageert in een bepaalde situatie. Áls het er dan op aankomt, als je bijvoorbeeld samen een interventie uitvoert, weet je wie er naast je staat. Dan weet je dat je op diegene kunt vertrouwen.”

Kwetsbaar

Fred van Veen beaamt het meervoudige belang van de trainingsdagen. “We zijn lekker samen aan het sporten en oefenen, worden een sterker team en werken aan de bewustwording in verschillende situaties. Op alle fronten zijn we de afgelopen twee jaar echt met sprongen vooruit gegaan. Ik vind het vooral mooi om te zien hoe er tijdens de trainingen wordt samengewerkt. Heeft iemand iets nog niet helemaal onder de knie? Of merken we dat een bepaalde werkwijze gewoon beter kan? Dan denken we daar samen over na. Iedereen staat open voor verbetering en durft zich kwetsbaar op te stellen. Dat is best bijzonder.” De initiatiefnemer waardeert bovendien het enthousiasme waarmee zijn collega’s aan de trainingen deelnemen. “Het is voor hen geen moeten, maar wíllen. Iedereen is gemotiveerd om te leren.”

Doorkijkje

Na het oefenen van de aanhoudingstechnieken sluiten de trainers en deelnemers samen de dag af. Fred geeft alvast een doorkijkje naar de volgende training: dan staat medische hulpverlening op het programma. En, laat hij tot tevredenheid van de Boarding Officers weten, ook een training aan boord van een schip zit eraan te komen. Maar voor vandaag zit de oefening erop. Hier klinkt een “goed gedaan, man!”, daar wordt een bemoedigende schouderklop uitgedeeld. Dit team is vandaag weer een stukje sterker geworden.