Wat is de verdeling van bevoegdheden en verantwoordelijkheden tijdens de reddingsoperatie?
De Kamer heeft op 4 augustus 2023 een informatieverzoek gedaan waarin gevraagd wordt wat de verdeling van bevoegdheden en verantwoordelijkheden was tijdens de reddingsoperatie aan boord van de Fremantle Highway.
De minister van Infrastructuur en Waterstaat beantwoordde de vragen op 4 september 2023 in een brief aan de Kamer. In deze brief staat het volgende:
Verdeling van bevoegdheden en verantwoordelijkheden tijdens de reddingsoperatie
Tijdens een incident zoals met de Fremantle Highway liggen de belangrijkste taken bij twee belangrijke actoren, ieder met hun eigen specifieke verantwoordelijkheid: de kapitein als gezagvoerder van het schip, en de Kustwacht als verantwoordelijke voor opsporings- en reddingsacties (SAR) en voor ramp- en incidentbestrijding op het Nederlandse deel van de Noordzee. De rol en verantwoordelijkheid van beiden worden, op verzoek van uw Kamer, hieronder nader toegelicht.
Kapitein
De kapitein is de gezagvoerder aan boord van het schip en verantwoordelijk op grond van internationale wet- en regelgeving voor de algehele veiligheid aan boord van het schip. De veiligheid aan boord van schepen is ingericht op het zelfredzaam kunnen zijn van de bemanning. De Safety of Life at Sea (SOLAS) conventie, het belangrijkste mondiale verdrag over de veiligheid van de zeevaart, is erop gericht dat schepen en bemanning uitgerust zijn om zelf de brand te bestrijden en in het uiterste geval zelfstandig het schip te kunnen verlaten. Een scheepsbrand kan immers ook midden op open zee gebeuren, waar externe hulp niet beschikbaar is. De kapitein bepaalt in het uiterste geval of en op welke wijze de bemanning het schip moet verlaten. Ook is het aan de kapitein om te bepalen of, en zo ja welke aanvullende brandbestrijdingscapaciteit vanuit (in dit geval) de Kustwacht nodig en gewenst is en of deze veilig ingezet kan worden aan boord van het schip. Het is uiteindelijk aan de kapitein om deze hulp in te roepen, c.q. te aanvaarden.
Kustwacht
De Kustwacht is belast met de incidentbestrijding op zee. Het Kustwachtcentrum is belast met de coördinatie van de operationele uitvoering, onder leiding van de Directeur Kustwacht. Eén van de taken betreft de coördinatie van het opsporen en redden (SAR) van in nood verkerende bemanningen van schepen binnen het Nederlands deel van de Noordzee en de ruime binnenwateren. De Fremantle Highway bevond zich binnen dit verantwoordelijkheidsgebied. De Directeur Kustwacht heeft de taak om reddingeenheden te alarmeren en in te zetten voor de opsporing en redding. Daarnaast heeft de Directeur Kustwacht tot taak om op verzoek van de kapitein van het schip brandweerondersteuning te leveren. De Directeur Kustwacht is belast met coördinatie van de inzet van het materieel en middelen, waaronder de SAR-helikopters.