‘Dit doet de gemiddelde Nederlander niet op een doordeweekse dag’ 

Voorbereiding is cruciaal

MIRG is een samenwerkingsverband tussen het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Rijkswaterstaat, de Kustwacht, het Korps Marinebrandweer, de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond, de Gezamenlijke Brandweer en het Havenbedrijf Rotterdam. Bij een brand op de Noordzee rukken één of meerdere MIRG-ploegen uit. ‘Dat vraagt om voldoende training’, zegt Thijs Langeveld. Hij werkt voor de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond en is coördinator van het MIRG.NL. ‘Een scheepsbrand bestrijden is erg complex, zeker op een groot schip. Totaal anders dan bijvoorbeeld een woningbrand. Een goede voorbereiding is dan ook cruciaal.’

Zo levensecht mogelijk nabootsen

De MIRG-oefeningen vonden dit jaar plaats op de Multraship Protector. Dat is een zogeheten ‘Emergency Response Towing Vessel (ERTV)’. Oftewel: een noodhulpsleper. Die wordt aangestuurd vanuit het kustwachtcentrum in Den Helder. Kapitein Pieter Kremer vertelt: ‘Het is een goed, stabiel schip dat zich perfect leent voor de MIRG-trainingsdagen. Er zijn aan boord veel mogelijkheden om scenario’s zo levensecht mogelijk na te bootsen. We lagen toch al stand-by voor de Kustwacht op de Noordzee, dus fijn dat we op deze manier iets konden betekenen.’

In de ‘goede’ stress schieten

Pieter vaart al vanaf zijn 16^e en maakte in zijn carrière ook een keer brand op zee mee. ‘Gelukkig liep het goed af voor iedereen’, vertelt hij. ‘Dat kwam vooral doordat we niet in paniek raakten. Natuurlijk is zo’n situatie stressvol. Maar je hebt adrenaline waarvan je oplettender wordt en je hebt stress waardoor je niet meer normaal kunt functioneren. Genoeg training, zoals de oefendagen die we net achter de rug hebben, helpen om in de ‘goede’ stress te schieten en juist te handelen als de nood aan de man is.’

Specifieke procedures

Thijs: ‘We doen er op zulke oefendagen alles aan om een brand zo realistisch mogelijk te ensceneren. Natuurlijk is het altijd een beetje anders dan de praktijk. Maar goed, logischerwijs kan ik niet zomaar een schip in de brand steken. Dus gebruiken we apparatuur zoals rookmachines, lichtkettingen en knetterkasten. Daarnaast proberen we een MIRG-inzet van A tot Z na te bootsen en alle procedures te doorlopen die daarbij komen kijken.’ Die procedures: dat zijn er nogal wat, als je het Thijs vraagt. ‘We hebben specifieke procedures ontwikkeld voor onze inzet, zodat we niets vergeten bij een inzet die niet vaak voorkomt.’

Belangrijk om aan de vakbekwaamheid te werken

In de dagelijkse praktijk rukt de MIRG niet vaak uit. Thijs: ‘Deze oefendagen zijn voor de MIRG-leden dus erg belangrijk om aan hun vakbekwaamheid te werken. Voor nieuwe collega’s is het goed om op deze manier een volledig scenario mee te krijgen. Maar ook de ervaren medewerkers hebben “ohja-zo-zat-dat-momenten”. Voor mij als coördinator zijn deze dagen ook leerzaam. We hebben nu bijvoorbeeld met de nieuwe kustwachthelikopters geoefend. Daarmee vliegen we sinds kort vanaf Rotterdam The Hague Airport, wat maakt dat we met nieuwe regels te maken hebben. Bij dit soort oefeningen komen altijd zeer waardevolle evaluatiepunten naar voren. In dit geval verbeterpunten die we oppakken met de Kustwacht en de nieuwe helikopteraanbieder.’

Het kan zomaar gebeuren

Hoewel het MIRG.NL dus niet vaak wordt ingezet, geeft Thijs wel wat voorbeelden dat het MIRG.NL in actie kwam. ‘Vorig jaar was er een brand in de machinekamer van de Hafnia Tanzanite, een tanker’, herinnert hij zich. ‘En eentje op een visserskotter. Dat blijven toch spannende momenten. De ploeg waarmee je het brandende schip betreedt, bestaat uit 15 mensen. En je wilt ook graag weer met 15 man van boord. En natuurlijk met alle andere mensen die nog aanwezig waren.’

Bewust van risico’s bij scheepsbrand

‘Het MIRG.NL werkt verdedigend. Dat wil zeggen: de manschappen proberen de brand in een bepaalde ruimte te houden en te beheersen om het schip veilig in een haven te krijgen, waar de blussing kan worden ingezet’, legt Thijs uit. ‘Voor deze oefendagen hebben we eenzelfde soort scenario uitgewerkt. Er was zogenaamd een brand uitgebroken in de hoofdmotor in de machinekamer, die zich langzaam naar boven uitbreidde. Bij aankomst in de Rotterdamse haven had de brand al bijna het eerste dek bereikt.’ Kapitein Pieter besluit: ‘Het is belangrijk dat er voor een oefening een realistisch scenario wordt voorbereid en dat je adrenaline voelt die je “in het echt” ook zou voelen. Het was uniek om mee te maken en om ons samen bewust te worden van de risico’s die bij een scheepsbrand komen kijken. Dat is toch niet wat de gemiddelde Nederlander doet op een doordeweekse dag.’