Explosievenopruiming

Gevaar

Op de zeebodem liggen nog allerlei soorten munitie uit de Tweede Wereldoorlog. Het gaat onder andere om zeemijnen, vliegtuigbommen, torpedo’s, granaten, mortieren en dieptebommen. Door de langdurige ligging op de zeebodem zijn deze explosieven instabiel en gevaarlijk. Als vissers- of werkschepen op zee onverwachts explosieven boven water halen, vormt dat een gevaar voor de bemanning en het schip.

Neem veiligheidsmaatregelen bij (mogelijke) vondst explosief

Als je bijvoorbeeld bij het vissen of baggeren een (mogelijk) explosief uit zee haalt, neem dan de volgende veiligheidsmaatregelen:

1. Haal het explosief zo voorzichtig mogelijk en zonder stoten aan boord en zet het vast.
2. Verplaats het daarna niet meer en voorkom schokken die mogelijk het ontstekingsmechanisme activeren.
3. Houd het explosief nat, dek het af met een zeil, voorkom een toename aan warmte en beperk de trillingen zoveel mogelijk in afwachting van de komst van de maritieme explosievenexperts.
4. Rook niet en vermijd open vuur bij het explosief.
5. Laat niemand zelf het explosief of onderdelen daarvan demonteren.
6. Neem direct contact op met de Kustwacht.

Deze maatregelen verkleinen de risico’s voor het schip en de bemanningsleden. Het is wettelijk verboden om zonder toestemming van de autoriteiten met explosieven een haven binnen te varen. Schakel daarom de Kustwacht in.

Meld een (mogelijk) explosief

De volgende informatie is belangrijk om aan de Kustwacht door te geven:

1. Nationaliteit vaartuig, scheepsnaam, visserijmerk en radioroepnaam.
2. Geografische positie waar je het explosief hebt opgevist.
3. Duidelijke beschrijving van het explosief, zoals vorm, afmeting en bijzondere kenmerken. Gebruik de explosievenkaart als hulpmiddel en vermeld het type explosief en het herkenningsnummer.
4. Veiligheidsmaatregelen die je zelf hebt genomen.
5. Plaats waar het explosief zich momenteel bevindt. Bijvoorbeeld aan dek, of onder water.
6. Voorgenomen aanloophaven en geschatte tijd van aankomst.
7. Digitale foto’s voor zover mogelijk.

Gooi explosieven niet terug in zee

Het is niet de bedoeling dat explosieven terug in zee worden gegooid. Naast dat het risico’s oplevert voor het schip en de bemanning, vergroot dit het risico voor anderen met de kans op ontploffing als zij het explosief opnieuw aanraken. Het teruggooien van explosieven in zee mag alléén gebeuren in overleg met de Kustwacht en de maritieme explosievenexperts van Defensie.

Als er toestemming is voor het terug in zee gooien van het explosief

Wordt het toegestaan, maak dan een sonarboei vast voordat het mogelijke explosief overboord wordt gezet. Visserij Corporaties verstrekken gratis sonarboeien. Zonder sonarboei is het terugvinden van het explosief nagenoeg onmogelijk door de veelal zanderige bodemcondities en het getij. Door bewegingen op de zeebodem verdwijnen de explosieven weer gemakkelijk onder het zand. Defensie beschikt over sonarapparatuur en kan dankzij de sonarboei het explosief vinden en onschadelijk maken.

Vergoeding

Voor het opvissen van een explosief krijg je een vergoeding, zoals vastgelegd in de ‘Bijdrageregeling opgeviste explosieven’. Deze bedraagt € 181,51 bruto. Vis je in dezelfde week meerdere explosieven op, dan ontvang je voor deze explosieven € 45,38 bruto per stuk. Per jaar ontvang je per schip maximaal € 2.268,90. Rijkswaterstaat keert de genoemde bedragen aan je uit. Er zijn een aantal criteria waarop de Kustwacht bepaalt of je voor een vergoeding in aanmerking komt:

1. Je bevindt je in de Nederlandse visserijzone.
2. Je bevindt je buiten een munitiestortplaats of een oefengebied van het ministerie van Defensie.
3. Je bevindt je op een Nederlands geregistreerd vissersvaartuig, of op een vissersvaartuig dat geregistreerd staat in de Europese Unie en dat mag vissen in de Nederlandse visserijzone.
4. Je hebt een explosief opgevist uit de Eerste of Tweede Wereldoorlog en het bevindt zich op dek.
5. Je hebt direct contact opgenomen met de Kustwacht.
6. Je geeft Defensie de gelegenheid het explosief van je over te nemen of ter plaatse onschadelijk te maken.
7. Je volgt eventuele aanwijzingen van de Kustwacht en Defensie op.

Contactgegevens Kustwacht

Noodnummer: 0900-0111
Operationeel nummer: +31 (0) 88 - 958 4000
Radio: Permanente luisterwacht op VHF-kanaal 16
DSC: VHF-channel 70 en MF 2187,5 kHz
MMSI-nummer: 002442000
SAR Callsign: Den Helder Rescue